به گزارش پایگاه خبری تحلیلی عصر کار به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی، سفیر و نماینده ایران در سازمان فائو، در گفت و گو با خبرنگاران به مناسبت اعطای گواهی سه نظام میراثی کشاورزی مهم جهان (جیاس) با اشاره به اهمیت این دستاورد اظهار داشت: هدف از ثبت این نظام‌ها، جلب توجه جهانی برای حفاظت، احیا و بهره‌برداری پایدار از نظام‌های کشاورزی سنتی است که توانسته‌اند در برابر تغییرات اقلیمی طی قرن‌ها دوام بیاورند و نقش مهمی در امنیت غذایی و تنوع زیستی و همچنین در معیشت محلی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی بجا آورند.
علی کیانی‌راد رئیس سابق موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی با اشاره به این که ابتکار «نظام‌های میراثی کشاورزی مهم جهانی» یا GIAHS از سال ۲۰۰۵ توسط سازمان فائو پایه‌گذاری شده است، اظهار داشت: این برنامه با هدف شناسایی و معرفی نظام‌های کشاورزی شکل گرفت که در برابر تغییرات اقلیمی، فشارهای اقتصادی و اجتماعی تاب‌آور مانده و همزمان نقش کلیدی در تأمین امنیت غذایی، حفظ معیشت روستایی و پاسداشت دانش بومی ایفا کرده‌اند.
وی درباره نظام‌های میراث کشاورزی ثبت‌شده ایران در جیاس توضیح داد: «نظام میراثی کشاورزی مبتنی بر قنات در منطقه کاشان» نخستین نظام ثبت‌شده ایران در سال ۲۰۱۴ بوده است و پس از آن نیز دو نظام دیگر شامل «نظام میراثی انگور و فرآورده‌های آن در جوزان ملایر» و «نظام زراعت سنتی زعفران مبتنی بر قنات قصبه گناباد» به ثبت جهانی رسیدند.
سفیر و نماینده ایران در سازمان فائو افزود: در سال ۲۰۲۳ نیز سه نظام دیگر شامل «نظام میراثی باغات انجیر دیم استهبان»، «نظام باغات سنتی گردو تویسرکان» و «نظام میراثی باغات سنتی قزوین» نیز در فهرست جهانی فائو به ثبت رسیدند و چند روز پیش گواهی ثبت این نظام‌ها به نمایندگان جوامع محلی ایران در رم اعطا شد.
وی ادامه داد: پروپوزال و مطالعات پنج نظام از شش نظام ثبت‌شده توسط موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی و کارهای مربوط به نظام میراثی باغات سنتی قزوین توسط یک NGO ایرانی انجام شده است.
کیانی‌راد با تاکید بر نقش محوری جامعه محلی اظهار داشت: حفظ و پویایی این نظام‌ها زمانی ممکن است که مردم بومی، سیاستگذاران و نهادهای محلی در اجرای برنامه‌های حفاظتی و توسعه‌ای مشارکت فعال داشته باشند.
وی ادامه داد: ثبت این نظام‌های میراثی کشاورزی در سازمان فائو تنها ۵ درصد فرایند است و ۹۵ درصد دیگر مربوط به برنامه‌های عمل مصوب است که در پروپوزال‌ها آمده و باید توسط جامعه محلی و سیاستگذاران اجرایی شود تا تا منافع واقعی آن به مردم منطقه بازگردد.
سفیر و نماینده ایران در سازمان فائو گفت: این سازمان نیز انتظار دارد کشورهای ثبت شده در فهرست جیاس، بسترهای لازم را برای اجرای برنامه‌های مربوط به حفظ و نگهداری از نظام های میراثی کشارزی خود را فراهم کنند.
وی درباره اهمیت ثبت نظام‌های میراثی کشاورزی مهم جهان اذعان داشت: این نظام‌ها با ایجاد چشم‌اندازهای طبیعی و فرهنگی می‌توانند به توسعه گردشگری روستایی و کشاورزی کمک کنند و زمینه‌ای برای برندسازی محصولات و خدمات محلی فراهم آورند.
کیانی‌راد در همین حال گفت: باید توجه داشت که در نظام‌های میراثی، موضوع ثبت مربوط به نوع محصول نیست بلکه در مورد ساختار و نظام کشاورزی است.
وی خاطرنشان کرد: از آغاز این ابتکار تاکنون، در مجموع ۱۰۲ نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی در ۲۹ کشور در ثبت رسیده‌اند.
سفیر و نماینده ایران در سازمان فائو ابراز داشت: کشور چین با ۲۵ نظام ثبت‌شده، ژاپن با ۱۷ نظام، کره جنوبی با ۹ نظام در صدر و ایران نیز به همراه اسپانیا با شش نظام میراثی ثبت‌شده در جایگاه نخست تا چهارم جهانی قرار دارند.
/پایان متن/
Tuesday, 4 November , 2025