ژاپنی‌ها با محدودیت‌های سرزمینی در تامین غذا و توسعه کشاورزی از سال‌ها پیش با رویکرد تولید بهینه و مدرن که بهره‌وری بالایی هم داشته باشد اقدام به بکارگیری فناوری‌های نوین و جهانی در کشت محصولات مورد نیاز خود داشته‌اند که نتیجه‌بخش و جهانی‌سازی شده است.

علیرضا عطاخان، مدیر بازاریابی رگبرگ مهر پاسارگاد با ترجمه یک مقاله پژوهشی کوتاه از دستاوردهای علمی کشور توسعه‌یافته ژاپن نوشت: یوئیچی موری با الهام گرفتن از الیاف مورد استفاده در کلیه های مصنوعی ( (artificial     kidneys اقدام به تولید فیلم های پلیمری نموده و آن را در کشاورزی مورد استفاده قرار می دهد. میوه ها و سبزیجاتی که “یوئیچی موری” کشت می کند نیازی به خاک ندارند. ریشه آنچه او می کارد توسط دستگاهی تغذیه می گردد که اساسا برای درمان پزشکی طراحی شده است. موری روی یک فیلم پلیمری شفاف که از ژلاتین آبی (hydrogel) نفوذ پذیر ساخته شده و به ذخیره مایعات و مواد مغذی کمک می کند کشاورزی می کند. گیاهان در بالای فیلم رشد می کنند و ریشه ها در اطراف آن گسترش می یابند.

این روش علاوه بر ایجاد شرایط مناسب برای رشد سبزیجات ، باعث صرفه جویی ۹۰% ی در مصرف آب می شود. همچنین در این روش نیازی به استفاده از سموم دفع آفات نیست، زیرا منافذ پلیمر باعث عدم رشد ویروس ها و باکتری ها می شود. طرفداران این روش می گویند: تولید محصولات کشاورزی با این روش ( کشت عمودی) در تمام طول سال ، بدون نیار به استفاده از سموم دفع آفات وآب زیاد قابل انجام است.

یوئیچی موری در گفتگو با BBC News Brazil توضیح داد: “من مواد مورد استفاده برای فیلتر کردن خون در درمان دیالیز کلیه را با محیط رشد گیاهان تطبیق دادم.” شرکت او (Mebiol)، حق ثبت اختراع این فناوری را در ۱۲۰ کشور جهان در اختیار دارد که نشان از یک انقلاب در صنعت کشاورزی ژاپن است. این فناوری در کشوری که کمبود زمین قابل کشت و نیروی کار وجود دارد با کمک هوش مصنوعی (AI) ، اینترنت و دانشی که در آزمایشگاه ها تولید شده، در حال همه گیر شدن است.  کشاورزی فناورانه، نظارت دقیق و نگهداری محصولات را افزایش داده است. این فناوری، به شما این امکان را می دهد که بدون داشتن خاک یا در مناطقی که دسترسی محدود به آب وجود دارد کشاورزی کنید. روش کشت بدون خاک، به نام کشاورزی هیدروپونیک شناخته می شود. روش تولید با فیلم های پلیمری امکان کشاورزی در هر کجای دنیا را فراهم می کند.

گزارش جهانی سازمان ملل متحد در مورد تغییرات منابع آب جهان، تخمین زده : که اگر تخریب محیط زیست و کاهش منابع آبی با سرعت فعلی ادامه یابد تا سال ۲۰۵۰ حدود ۴۰ درصد از تولید غلات و ۴۵ درصد از تولید ناخالص جهان به خطر خواهد افتاد. در حال حاضر، روش کشت مذکور همانطور که “یوئیچی موری” انجام می دهد ، از مرزهای ژاپن عبور کرده است. این روش در بیش از ۱۵۰ مکان در ژاپن و همچنین در مناطقی مانند امارات متحده عربی در حال انجام است. همچنین این فناوری ، برای بازسازی مناطق کشاورزی شمال شرقی ژاپن که پس از زلزله بزرگ مارس ۲۰۱۱ و سونامی پس از ان آلوده شد نیز استفاده می شود.

ربات تراکتور

طبق پیش بینی ها، با افزایش جمعیت جهان (از ۶/۷ میلیارد نفر به ۸/۹ میلیون نفر تا سال ۲۰۵۰) ، شرکت ها در رابطه با فرصت های شغلی مربوط به افزایش تقاضای جهانی غذا و همچنین پتانسیل بازار ماشین آلات ، وارد رقابت سختی شده اند. بشر آموخته که چگونه گیاهان را بدون خاک پرورش دهد و بطور مصنوعی به انها نور تابانده و آنها را مستقیماً از  مواد مغذی معدنی داخل آب تغذیه کند. دولت ژاپن در حال حاضر برای تولید ۲۰ نوع روبات ، یارانه دولتی اختصاص داده است. این ربات ها می توانند در تولید محصولات مختلف از کاشت تا برداشت به کشاورزان کمک کنند. شرکت Yanma  با همکاری دانشگاه “هوکایدو” یک تراکتور ربات تولید کرده که دارد آزمایشات تکمیلی جهت ورو به بازار را پشت سر می گذارد. این ربات به کمک یک سنسور، موانع را شناسایی و از برخورد تراکتور با اشیا جلوگیری می کند  و یک نفر می تواند همزمان دو دستگاه تراکتور را هدایت کند. شرکت خودروسازی “نیسان” پیش از این رباتی مجهز به GPS ، امکان اتصال به WiFi و امکان بهره برداری از انرژی خورشیدی را تولید کرده است. این ربات کوچک که “اردک ” نام دارد ، در آب مزارع برنج حرکت و به تامین اکسیژن گیاه برنج کمک می کند و با این کار، استفاده از سموم دفع آفات و اثرات مخرب زیست محیطی را کاهش می دهد.

کشاورزی بدون نیروی کار

با استفاده از فناوری ، دولت به دنبال جذب جوانانی است که علاقه چندانی به کار روی زمین کشاورزی ندارند ، اما فن آوری را دوست دارند. این تلاشی است برای احیای یک صنعت کلیدی ( کشاورزی) که روز به روز از تعداد افرادی که تمایل به انجامش دارند کاسته می شود. تقریباً در طی یک دهه ، تعداد تولیدکنندگان کشاورزی ژاپن از ۲/۲ میلیون به ۷/۱ میلیون نفر کاهش یافته و میانگین سنی ایشان به ۶۷ سال رسیده است. فقط ۷٪ از جمعیت فعال ژاپن در حومه شهر اشتغال دارند و بیشتر کشاورزان ژاپنی به صورت نیمه وقت کار می کنند. توپوگرافی خاص کشور آفتاب تابان ، صنعت کشاورزی را (که می تواند تنها %۴۰ از مواد غذایی مورد نیاز کشور را تولید کند) بسیار محدود می کند. حدود ۸۵٪ از سرزمین ژاپن توسط کوهها اشغال شده و بیشتر زمینهای قابل کشت باقیمانده به کشت برنج اختصاص دارد. زیرا برنج همیشه غذای اصلی ژاپنی ها بوده است. دولت به تولیدکنندگان برنج یارانه می دهد تا تولید را در زمین های کوچک یک هکتاری حفظ کنند ، اما در سال های اخیر تغییرات ایجاد شده در عادات غذایی مردم ژاپن، سهم استفاده از این محصول را کاهش داده است. مصرف سرانه برنج از ۱۱۸ کیلوگرم در سال ۱۹۶۲ به کمتر از ۶۰ کیلوگرم در سال های اخیر کاهش یافته است.

فناوری پیشرفته امکان تولید گسترده محصولات کشاورزی بدون خاک را فراهم کرده است. بنابراین کشاورزان ژاپنی شروع به ارتقای تنوع کشت در کشور نموده اند.  از آنجایی که در این کشور نیروی کار زیادی در دسترس نیست ، کشاورزان به سمت بالا بردن دانش کشاورزی و استفاده از ماشین آلات و بیوتکنولوژی روی آورده اند و روز به روز به تعداد پهبادهای کشاورزی اضافه می شود. این پهبادها عمل سمپاشی که یک روز وقت یک کارگر را می گرفت را در نیم ساعت انجام می دهند. ژاپن توانسته است از طریق تولید گلخانه ای به روش هیدروپونیک ، تولید میوه و سبزیجات را گسترش دهد. شرکت Mirai Group در تولید محصول با “روش عمودی” پیشگام است و در حال حاضر روزانه حدود ۱۰ هزار کاهو برداشت می کند. بهره وری این روش در مقایسه با روش سنتی ۱۰۰ برابر است. این شرکت با استفاده از یک سنسور،  نور مصنوعی ، مواد مغذی ، دی اکسید کربن و دمای کشت هیدروپونیک را کنترل می کند. نور مصنوعی باعث رشد سریع گیاهان و مدیریتِ کنترل شدهِ کشت و  از بین رفتن بیماری ها می شود. علیرغم هزینه بالای انرژی در این روش ، تعداد تولیدکنندگان ژاپنی که با این فناوری کشاورزی می کنند، طی یک دهه گذشته سه برابر شده و تقریباً به ۲۰۰ مرکز رسیده است. فناوری ژاپنی همانطور که در شهر “دبی” شاهدش هستیم تولید گوجه فرنگی را حتی در آب و هوا و اقلیم کویری نیز امکان پذیر می کند. کشت هیدروپونیک در سراسر جهان در حال رشد است و در حال حاضر گردش مالی بیش از ۵/۱ میلیارد دلار آمریکا را نشان می دهد که طبق پیش بینی انجام شده ، انتظار می رود تا سال ۲۰۲۳ چهار برابر شده و به ۴/۶ میلیارد دلار برسد.

کمک به کشورهای در حال توسعه

ژاپن همچنین متعهد شده که به کشورهای قاره آفریقا کمک کند تا تولید برنج سالانه اش را تا سال ۲۰۳۰ دو برابر کرده، به ۵۰ میلیون تن برساند. در حال حاضر در این رابطه پروژه های خاصی در آفریقا در حال انجام است. به عنوان مثال ، ژاپنی ها در کشور سنگال سرمایه گذاری بزرگی کرده اند و مشغول آموزش به تکنسین های کشاورزی و انتقال فناوری مدرن آبیاری هستند. در نتیجه آن ، عملکرد مزارع برنج این کشور از  ۴ تن به ۷ تن در هکتار و درآمد تولیدکنندگان برنج تقریباً ۲۰ درصد افزایش یافته است. استراتژی ژاپن افزایش سرمایه گذاری خصوصی و گسترش تجارت ماشین آلات کشاورزی پایدار در سراسر قاره آفریقا است. طی یک دوره ۱۵ ساله ، تولید ناخالص داخلی آفریقا از ۶۳۲،۰۰۰ میلیون دلار آمریکا در سال ۲۰۰۱ به ۲ تا ۱ تریلیون دلار در ۲۰۱۶ افزایش یافته است. وزارت کشاورزی ، جنگلداری و شیلات ژاپن با هدف کمک به کاهش هدر رفت پس از برداشت و احیای مجدد صنعت غذا و افزایش درآمد روستایی ، یک استراتژی جهانی موسوم به “زنجیره ارزش غذایی” را برای اجرای در کشورهای در حال توسعه مانند ویتنام ، میانمار یا برزیل اتخاذ کرده است.

/پایان متن/